Vua LÊ ĐẠI HÀNH uy tín đức độ được suy tôn làm Vua

Uy tín đức độ được văn võ bá quan suy tôn làm Vua

Lê Hoàn (941) sinh tại cuối ngôi làng nhỏ thôn Trung Lập, xã Xuân Lập, Thọ Xuân, Thanh Hóa. Cha họ Lê, tên Mịch. Mẹ họ Đặng, tên Sen. Vài năm sau khi sinh con, mẹ Lê Hoàn mất. Rồi cha cũng mất nốt. Khi Lê Hoàn mồ côi cả cha lẫn mẹ cũng là lúc Ngô Vương (Ngô Quyền) mất (944). Nước Việt phải trải qua một thời loạn lạc, sử cũ gọi là “loạn 12 sứ quân” (944-968).
Lê Hoàn được một người cùng họ là một vị quan nhỏ họ Lê nuôi nấng. Chăm học, chăm làm, chịu khó chịu khổ là nét nổi bật suốt thời niên thiếu của ông. Trưởng thành, Lê Hoàn rời nhà cha nuôi, đi theo Nam Việt Vương Đinh Liễn. Là một người lính trí dũng khác thường, Lê Hoàn được cha con Đinh Bộ Lĩnh khen ngợi về những chiến công đánh dẹp các sứ quân, giao cho trông coi 2.000 binh sĩ. Đến năm 971, sau khi thống nhất non sông, lập nên cơ nghiệp nhà Đinh, Đinh Tiên Hoàng phong cho ông chức vụ Thập đạo tướng quân, Điện tiền đô chỉ huy sứ – tức chức vụ Tổng chỉ huy quân đội cả nước Đại Cồ Việt, trực tiếp chỉ huy đội quân cấm vệ của triều đình Hoa Lư. Lúc này ông tròn 30 tuổi.
Tháng 10/979, cha con Đinh Tiên Hoàng bị viên quan hầu Đỗ Thích giết hại. Sau đó Đỗ Thích bị giết. Vệ vương Đinh Toàn lúc đó mới 6 tuổi được tôn lên ngôi vua. Lê Hoàn làm nhiếp chính trong một tình thế đầy khó khăn. Các đại thần Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Phạm Hạp nổi loạn nhưng đều bị Lê Hoàn dẹp tan. Phò mã nhà Đinh là Ngô Nhật Khánh bỏ trốn vào Nam, rước vua Chămpa cùng hơn nghìn chiến thuyền toan cướp kinh đô Hoa Lư nhưng bị bão dìm chết. Trên biên thùy phía Bắc, lợi dụng triều đình rối ren, Tống triều lộ ngay ý định thôn tính nước Việt.

Văn võ bá quan suy tôn Lê Hoàn làm Vua
Tháng 6/980, nhà Tống họp quân bốn mặt, theo hai đường thủy bộ tràn vào nước Việt.
Thái hậu Dương Vân Nga cùng văn võ bá quan đã đồng lòng tôn Lê Hoàn làm Vua, lấy hiệu là Lê Đại Hành trước khi xuất quân đánh giặc. Tháng 7/980, vua Tống hạ chiếu phát quân sang xâm lược Đại Cồ Việt. Vua Lê Đại Hành vừa triển khai binh sĩ sẵn sàng chiến đấu, vừa cử sứ giả đưa thư cầu hòa để tránh nạn binh đao. Trước dã tâm và sức ép của giặc, Vua Lê Đại Hành hạ lệnh chiến đấu, quyết bảo vệ đất nước. Mùa xuân năm 981, ông đã mang chiến thắng trở về. Cùng với quân dân cả nước, ông đã tái tạo một Bạch Đằng, sáng tạo một Chi Lăng lịch sử, thắng lớn trên cả hai mặt trận thủy, bộ, giết tướng đầu sỏ Hầu Nhân Bảo, tiêu diệt quá nửa quân Tống, bắt tù vô kể. Vua Tống phải xuống chiếu lui quân.

Đại thắng mùa xuân 981
Đại thắng mùa xuân 981 là đại thắng đầu tiên của một dân tộc phục hưng sau hơn nghìn năm Bắc thuộc và mở đầu kỷ nguyên Đại Việt tự chủ trước các triều đại phong kiến phương Bắc. Trong một phần tư thế kỷ đứng đầu Nhà nước (980 – 1005), Vua Lê Đại Hành luôn chăm lo xây dựng và bảo vệ đất nước. Về đối nội, ông thực hiện chống cát cứ, địa phương chủ nghĩa, xây dựng “cơ sở hạ tầng” của nền kinh tế, chính trị thống nhất. Về đối ngoại, ông theo đuổi đường lối nhu thuận nhưng cương quyết xứng đáng là vị vua mà nội trị, ngoại giao đều xuất sắc.
Từ lúc trẻ cho đến khi qua đời (tháng 3 năm Ất Tỵ 1005), trong gần nửa thế kỷ oanh liệt, người anh hùng Lê Đại Hành đã hết lòng vì nước, vì dân, trong mọi hoàn cảnh luôn kiên quyết cùng toàn dân bảo vệ nền độc lập của Tổ quốc và chăm lo sự nghiệp xây dựng đất nước.

Lời bàn:
Người xưa nói: “ Nhân bất tín , vô dĩ lập”, có nghĩa là người mà không có chữ “Tín”, thì không có chỗ đứng trong thiên hạ và ngược lại, người có chữ “Tín” trong xã hội, sẽ xây dựng được danh tiếng và uy đức cho bản thân, được người đời kính trọng suy tôn. Chữ “Tín” không chỉ là giữ lời hứa mà còn cần có niềm tin vững chắc cho mọi người thông qua ân nghĩa, tình nghĩa, đạo nghĩa là một phong cách sống.
Lê Đại Hành đã có được chữ “Tín” trong lòng bá quan văn võ. Không những thế, chữ “Tín” này còn thể hiện là tín với Tổ tiên, với đất nước, quyết tâm đánh đuổi quân giặc xâm lược để giữ gìn non sông đất nước. Người xưa vì quyền lực ngai vàng mà tranh giành. Lê Đại Hành đủ uy tín, đủ đức đủ tài được suy tôn làm Vua cũng là xưa nay hiếm.